|
|
Главная » 2018 » Октябрь » 8 » Вышла стать в газету Таатта №91 27.09.2018
04:40 Вышла стать в газету Таатта №91 27.09.2018 |
| Олоххо бэлэмнээх дьону иитии кыhата
Республикаҕа бастакынан.
Таатта улууһун Орто-Амма нэһилиэгин ырыаҕа ылланар кыыс Амма биэрэгэр турар
Харбалаах бөһүөлэгэр уөрэхтээһин сайдыытыгар суҥкэн улахан, историяҕа киирэр уларыйыы буолла.
Ол курдук кыратык история аанын сэгэтэн көрөр буоллахха, Харбалаахха 1966 сыллаахха алын суьуох оскуолата арыллыаҕыттан уөрэхтээьин са5аламмыта. Бу сыл оскуола5а 63 уөрэнээччи киирбитэ.
1967 сыллаахха 194 уөрэнээччилээх орто оскуола арыллыбыта.
2014 сыллаахха Н.Е. Мординов – Амма Аччыгыйа аатынан Харбалаахтаа5ы орто оскуола сана, икки мэндиэмэннээх, таас дьиэ5э киирбитэ.
1971 сыллаахха орто анал уэрэхтээһин чэрчитинэн Одьулууннаа5ы 13 номердаах ПТУ филиалын быьыытынан 18 ньүөмэрдээх Харбалаахтаа5ы ПТУ арыллан, улэтин са5алаабыта.
1973 сылтан туһунан профессиональнай уөрэх кыьата буолбута. Арыллыа5ыттан кун бугуннэ дылы 7000-ттан тахса выпускник кынат ууннэринэн тыа хаьаайыстыбатын уонна промышленность эйгэтигэр идэ ылан республика араас улуустарыгар таһаарыылаахтык улэлии-хамсыы сылдьалларынан киэн туттабыт.
Билиҥҥи кэмнэ олоххо ситиьиилээх киьи урдук уөрэхтээх буолуохтаах диэн стериотип олохсуйан хаалан, рабочай идэлэр статустара туьэн, кэхтэн хаалар суолланна. Ол эрээри оҕолорбут урдук уорэхтэнэн баран, идэлэринэн улэ булан улэлии хамныы сылдьар а5ыйах диэтэххэ сыыспаппыт буолуо. Онуоха улэ рыногар рабочай идэлэр олус ирдэнэр буолан тураллар. Ол курдук рабочай идэлээх оҕолор олоххо миэстэлэрин булан, дьиэ кэргэннэрин хааччыйан, идэлэринэн ситиьиилээхтик улэлииллэр.
Научнай чинчийии этэринэн, оҕолор идэ эйгэтин туьунан төһө агыйагы билэллэр да, соччонон идэ талалларыгар бэйэлэрин санааларынан буолбакка,тас дьайыыга бэринэллэр. Онон оҕолорбутугар эрдэттэн кыралаан рабочай идэни талыы учугэй өруттэрин, салгыы ол хайысханан хайдах уунуөххэ-сайдыахха сөбун, бэйэ карьератын хайдах тэриниэххэ сөбун кэпсээн, билиилэрин хаҥатыахха наада.
Ыччат рабочай идэни талар учугэй өруттэрэ:
• Кылгас кэм иьигэр улэ рыногар ирдэнэр идэни баьылааьын;
• Идэни босхо, эбэтэр кыра төлөбургэ баьылааьын;
• Эрдэттэн бэйэни иитинэр буолуу;
• Куннээги олоххо суолталаах билиини, сатабылы баьылааьын;
• Нэьилиэнньэгэ өҥө оноруу эйгэтигэр урбаанньыттыыр кыах ылыы;
Бу хайысханан салайтаран Саха өрөспуубулукэбит Правительствота, уөрэхтээһин Министерствота республикаҕа бастакынан Таатта улууһугар саца суурээн киллэрэн 2017 с. олунньу 6 кунугэр Ил Дархан № 98-РГ «О персональных поручениях Главы РС(Я) членам правительства РС(Я) на 2017 год» распоряжениета тахсыбыта. Бу распоряжение 4.4. пуунун толорор сыалтан 2017 сыл ахсынньы ыйыгар 1517-р ньүөмэрдээх Саха Сирин Правительствотын распоряжениета тахсан, Харбалаахтаа5ы орто оскуола уонна профессиональнай уөрэх кыьата холбоьон, Таатта улууьугар Государственнай бюджетнай профессиональнай уорэхтээьин тэрилтэтэ «Н.Е. Мординова – Амма-Аччыгыйа аатынан Харбалаахтаа5ы уөрэхтээьин комплекса» тэрилиннэ.
Икки араас таьымнаах уорэх кыьаларын программаларын холбооьун сыала оскуола о5ото урдуку суьуох кылаастарга профессиональнай предметтэри уэрэтэн, практикаланан, оскуоланы бутэрэригэр талбыт идэтинэн билиилээх уонна сатабыллаах бутэрэрэ буолар.
Харбалаахтаа5ы уэрэхтээЬин комплексын уөрэнээччилэрэ 9с кылаас кэнниттэн салгыы уэрэнэллэригэр ус хайысхаттан биирин талаллар:
1. Орто уопсай уөрэхтээьин программатынан уөрэнии. Бутэрэллэригэр ЕГЭ туттараллар уонна аттестат ылаллар;
2. Орто анал уорэхтээьин программатынан уөрэнии. 2 сыл 10 ый уэрэнэн баран, бутэрэллэригэр орто профессиональнай уэрэх дипломун ылаллар;
3. Орто уопсай уорэхтээьини кытта профессиональнай бэлэмнэнии программатынан уэрэнии. Бутэрэллэригэр ЕГЭ туттараллар, аттестат уонна свидетельство ылаллар.
Профподготовка орто уопсай уөрэхтээьин эрэ оҕолоругар буолбакка орто анал уөрэхтээьин уөрэнээччилэригэр уонна нэьилиэнньэгэ уөрэхтээьин өҥөтүн быьыытынан оҥоһуллара былааннанар.
Ол таьынан уөрэхпит кыьатыгар Сахабыт сирин хайа ба5ар улуустарыттан кэлэн орто анал уөрэххэ уөрэниэхтэрин соп. Ол курдук 2018-2019 уөрэх дьылыгар Харбалаахтааҕы үөрэхтээһин комплексын орто анал уэрэхтэргэ үөрэтэр программалара:
Тимир уустарын группата уөрэнии болдьоҕо 1сыл,9 кылаас кэнниттэн Пожарнай, бульдозерист-экскаваторщик,автомеханик, продавец-контролер кассир уөрэнии болдього 3 сыл.Оскуола программатын предметтэрин студеннар орто оскуолаҕа баран үөрэнэллэр, урдук квалификациялаах учууталлар үөрэтэллэр. Онтон идэлэринэн предметтэргэ комплекс уопуттаах, идэлэригэр бэриниилээх маастардар, преподавателлэр үөрэтиэхтэрэ..
Саҥа саҕалааһыммыт балаҕан ыйын бастакы кунуттэн улэтин саҕалаабыта.
Онон улэбит-хамнаспыт таһаарыылаах буоллун диэн туран уэрэниэн багалаах оголоргутун бульдозерист,экскаваторщик идэтигэр, 10-с кылааһынан уэрэнэн буппут оголоргутун автомеханик уонна продавец кассир-контролер идэлэргэ биһиэхэ уэрэтэ ыытын диэн ыцырабыт.
ХОК методиһа Василиса Васильевна Колотинская
2018 сыл бала5ан ыйын 17 кунэ. |
|
Просмотров: 354 |
Добавил: proflicey18
| Рейтинг: 0.0/0 |
|
|
| Календарь |
 |
 | | « Октябрь 2018 » | | Пн | Вт | Ср | Чт | Пт | Сб | Вс | | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | | 29 | 30 | 31 |
| |
|
